Każdy inżynier oraz osoba, która zajmuje się stalą, powinien mieć dobrą wiedzę na temat jej oznaczania. Wszystko po to, żeby właściwie identyfikować różne jej gatunki. Właściwa interpretacja kodów i norm jest nieodzowna przy wyborze odpowiednich materiałów, co ma bezpośredni wpływ na jakość oraz bezpieczeństwo konstrukcji i produktów.
Stal jest jednym z najpowszechniej stosowanych materiałów przemysłowych, a jej skomplikowany system oznaczeń może być trudny do zrozumienia dla nowicjuszy. Dogłębna znajomość tych oznaczeń jest niezbędna, aby właściwie dobierać materiały spełniające konkretne wymagania techniczne i projektowe.
Oznaczanie stali za pomocą znaków
System oznaczania stali za pomocą znaków jest podstawowym rozwiązaniem, pozwalającym inżynierom na szybkie określenie właściwości i potencjalnych zastosowań różnych rodzajów stalowych materiałów. Zgodnie z normą EN 10027-1:2015 oznaczenia te składają się z liter i cyfr o określonym znaczeniu. Litery te informują o głównym przeznaczeniu stali, np. „S” oznacza stal konstrukcyjną wykorzystywaną w budownictwie, natomiast „E” to stal maszynowa, stosowana do produkcji części maszyn.
W tym systemie po pierwszej literze pojawia się liczba, która wskazuje na właściwości mechaniczne danej stali (np. 355 oznacza, że tyle wynosi minimalna granica plastyczności podawana w MPa). Natomiast kolejny symbol dotyczy gatunku stali (litera/cyfra). Na przykład „Cr” wskazuje na dodatek chromu, a „M” – na walcowanie termomechaniczne danej stali. Z kolei „N” oznacza stal normalizowaną, która przeszła obróbkę cieplną dla poprawy struktury.
System ten dodatkowo zawiera symbole pomocnicze, które oznaczają specjalne właściwości lub metody obróbki stali. W takim oznaczeniu popularna stal hartowana o podwyższonej odporności na ścieranie zostanie oznaczona jako „+H”. Gdy pojawi się symbol np. „+M”, to znak, że mamy do czynienia ze stalą walcowaną termomechanicznie (to oznacza, że charakteryzuje się lepszymi właściwościami mechanicznymi i wytrzymałością).
Oznaczanie stali za pomocą cyfr
Numeracyjny system oznaczania stali, zgodnie z normą EN 10027-2:2015, wykorzystuje wyłącznie cyfry do identyfikacji gatunków stali. To szczególnie przydatne w procesach automatycznego przetwarzania danych, ponieważ pozwala na szybkie określanie stalowych materiałów.
Cyfrowe oznaczenia są podzielone na grupy, które odnoszą się do określonych typów stali, takich jak stale niestopowe, stopowe, specjalne i inne. Każda grupa posiada przypisane zakresy numeryczne, które odzwierciedlają skład chemiczny oraz inne cechy materiału. Na przykład stal z numerem w przedziale 01 do 07 jest niestopową.
Znaczenie precyzyjnej klasyfikacji stali
Systemy oznaczeń stali są istotne dla przemysłu stalowego, umożliwiając efektywną komunikację i spełnianie technicznych wymagań projektów. Dzięki nim możliwe jest zapewnienie spójności i przewidywalności właściwości stali, co jest ważne w budownictwie i przemyśle.
Znajomość i stosowanie tych systemów jest istotnym elementem zapewniającym bezpieczeństwo i niezawodność w wielu aspektach przemysłu. Właściwa identyfikacja gatunków stali pozwala na optymalne wykorzystanie ich właściwości, co przekłada się na trwałość i bezpieczeństwo konstrukcji oraz urządzeń.
Szczegółowe informacje na temat gatunków stali dostępne są na stronie: https://moris.eu/pl/blog/steel-numbers.
